* ๑۩۞۩๑  ماڵه شـــێعر ๑۩۞۩๑ *

سێداره‌یک له‌ ده‌م تارامی ته‌نیایی‌دا

به‌س چاوه‌کانی هه‌ڵدێنێ و

به‌س له‌ نیگای تێ ده‌گه‌م

پاییز له‌ خه‌رمانی چاوه‌کانیا مۆڵی خواردووه‌

ته‌نیایت با ده‌یشه‌کێنێ و با با بببببببببا

خه‌مناک‌تر له‌ سامی چاوه‌کانت دا

بووکه‌ڵه‌یه‌کی شووشه‌ و موورویه‌کی شینه

به‌س یه‌کجار له‌ یادمه

سامی چاوه‌کانت تت ت

شڵغه‌ی بیره‌وه‌ریی ده‌دا ده‌ماره‌کانتتتت

مات و مات و مات

به‌رزایی و زه‌وی و نه‌وی

سامناک تر له‌ سامی چاوه‌کانت شک نابه‌م

شک شک شکا ڕۆڵی حه‌یایی خاتر جه‌میان

ده‌ خه‌م مه‌خۆ

له‌ سامی چاوه‌کانت تێ ده‌گه‌م

ده‌ست و دۆعام

گه‌رمای گه‌رمێنه‌ بێ نازه‌که‌ ئه‌دا هه‌ناسه‌ت

ده‌ خه‌م مه‌خۆ

تک تک تک تکا حه‌یایان

که‌لاک تر له‌ ئێستات

ته‌رمیێکی کاڵی چاره‌گه سه‌ده‌یه‌که‌

باللۆره‌ی ئه‌چڕی

کێوانی ئه‌بڕی

شوانێک بووی و شه‌رتت په‌ڕی

گێژتر له‌ گێژه‌لۆکه‌ بوو زه‌مان

سامی چاوه‌کانت دایگرتووم

له‌ نیگات تێده‌گه‌م

ده‌ خه‌م مه‌خۆ

پاییز زه‌رد زه‌رد داگریساوه

دوعایه‌ک له‌ جنسی باران

ئه‌تشواته‌وه‌

ئه‌تباته‌وه‌

ئارام ئارام

له‌ نیگات تێ ده‌گه‌م

ئارامممممممم

‌زانکۆ خه‌لیفه‌ ڕه‌زبه‌ری 1391 هه‌تاوی

خاوه‌ن ئیمتیاز: زانستگای په‌یام نووری مه‌هاباد

مودیر مه‌سئول: زانکۆ خه‌لیفه‌
سه‌رده‌بیر: هوشیار مه‌جیدی
ده‌سته‌ی نووسه‌ران: عه‌بدولقادر نیازی، واحید ته‌مرین ئه‌قده‌م، هه‌رمان وه‌تمانی، زاهیر سه‌یدی و شوانه درێژی.

ناوه‌ندی بڵاو کردنه‌وه‌: ڕۆژنامه‌ فرۆشیه‌کانی ناوچه‌ی موکریان و سنه. شاره‌کانی کرماشان و ئیلام(به‌م زوویانه)
فایلی ئه‌م ژماره‌یه‌: شێعری هاوچه‌رخی کوردی
وتار نووسان و هاوکارانی ئه‌م ژماره‌: (دکتۆر ره‌هبه‌ر مه‌حموودزاده، عادڵ قادری،یونس حوسێنی، کامڕان ڕه‌حیمی، یاقووب خزری، سه‌باح محه‌ممه‌دی، حه‌مه‌ساڵه سووزه‌نی، عوبێد سوورخابی، نامق هه‌ورامی، سۆران حوسێنی و .....)
فایلی داهاتوو: بزووتنه‌وه‌ی خوێندکاری کوردی
دوایین ماوه‌ی وه‌رگرتنی وتار: 1ی گه‌لاوێژی 1391 هــ
ئیمه‌یل بۆ وه‌رگرتنی وتار:govaryhejen@gmail.com
وێبلاگ: www.govarihejen.blogfa.com
ژماره‌ی پێوه‌ندی: 09144449451

لێره‌ شه‌وه‌

نوقمی خه‌وه کات‌ژمێر

هه‌ر شه‌وه‌ و

دارچناری حه‌وشه‌ هیچ هه‌ڵنادا

شیناوه‌رد نییه‌ باخچه‌که‌مان و

تامی سێو نادا

کوڵمه‌ی شاراوه‌ی شۆخێ

من له‌ قه‌ره‌باڵغ‌ترین شه‌قامی شارا

له‌ کۆڵانێکی بۆم به‌ستا

ئاره‌زووی لێو و ماچ ئه‌که‌م و

هه‌ر مانگه و من و شه‌و و

ئیتر نه سێوێک شک ئه‌بم و

نه دڵم دێت سێوێ بگه‌زم و

نه‌ هه‌مه‌ ئه‌م ڕوویه‌ش

له‌ بێ شه‌رمی پێنووس

ئه‌بمه دڵۆپێکی ڕوو هه‌ڵماڵاوتر

له‌ گێژاوی جه‌وهه‌ر

له‌ فڕینی زه‌ینێکی ئاڵۆز

هرووژم مه‌یه‌نه‌

هرووژمم مه‌خه‌ سه‌ر

من یاغی‌تر له‌ خه‌ڵکی ئه‌م شه‌قامه نیم

که‌ ئه‌وه‌ش وه‌رزێکه له‌ ژیان  و

من هه‌ر له‌م حه‌وشه‌ تاریکه‌که‌دا

دیلی دیلی دیلم

ئای ئاوه‌دانی

وانه‌یه‌ک له‌ شعوور و شێعر

درووشمی سه‌ری کۆڵانمانه‌

که‌ هه‌موو ئێواران پێی داده‌هاتمه‌وه‌

هه‌ر مانگه و من و شه‌و و

کوڵمه‌ی چرچ و شاراوه‌ی شۆخێ تفتی تفته

ده‌نگی فیکه و بوووووق و هه‌رااااااااااا

هه‌زاره‌یه‌ک دێت و ده‌ڕوا و

ئه‌م شه‌قامه‌ هه‌ر وا قه‌ره‌باڵغه و

قه‌ره‌باڵغ‌تر ده‌مێنێته‌وه‌

چرچی چرچ ئه‌بێت

کوڵمه‌ی شاراوه‌ی شۆخ خ خ خ

و مانگ کزی کزی کز ئه‌توێته‌وه‌

ئه‌م کۆڵانه‌ش هه‌ر وا هه‌روا هه‌روا ......

به‌هار .....

ده‌مێکه له‌م شووشه‌یه ئه‌دا و

گه‌ڕۆڵ گه‌ڕۆڵی بارانی

که‌ هه‌م له‌ ته‌کتا

گلێنه‌می و

ته‌ق

ته‌ق

ئه‌دا له‌م شووشه‌یه‌

دانه‌یه‌ک دڵ شک ئه‌به‌م و

بۆت ئه‌نووسم ....

هه‌ڵمی شووشه‌که‌

ئه‌چووڕێته‌وه‌ و

هه‌م له‌ ته‌کتا ...

گومێکه دڵم

خوێن و خه‌فه‌ت

گ ر ر ر ر ر ر ر م م م م 

هه‌ور و هه‌ڵا

گ ر ر ر ر  ر ر ر م م م م م

سه‌یر ئه‌چۆڕێته‌وه‌

دڵـــــــــــــــــــــــــم

سه‌یر ........

ئه‌چۆڕێته‌وه‌

خوێنی دڵم

کووووووووووووووووووو

هه‌ڵمم م م م

هه‌م مم م م  له‌ ته‌کتا

پێشکه‌ش به شیرین‌ترین هاوڕێی ژیانم، هه‌رمان وه‌تمانی که ماوه‌یه‌ک به ناچار لێم دوور بوو...

که‌س چووزانێ

که‌س

که‌ من داماوم و

له‌ وێنه‌یه‌کدا شادی شاد پێده‌که‌نی

سارد سارد ڕووینتم له‌ یاده‌

ته‌زیو ته‌زیو ماوم

له‌ خه‌مه‌دا

ده‌کرێ پیره‌وڵات به پانتایی ئاسمانێکی دوور دوور له‌ یاد بکه‌م

ده‌کرێ تۆ له‌ داوێنی فه‌قره‌قا، سه‌هۆڵان، خڕێ هه‌نجیران له‌ یاد بکه‌م

ئاخ

ئه‌وان ده‌مان

مه‌نگوڕایه‌تی سووزێکی تری هه‌بوو هاوڕێ

گه‌ورکایه‌تی بست به‌ بستی سێبه‌رمانی هه‌ست ده‌کرد

که‌ تۆ وێنه‌یکتا ته‌ک دار کرۆسێکێک ئه‌گرت

فلاش ش ش ش ش ش

نیگات هه‌ر بزر نه‌بوو لێم

ده‌سته‌کانم ساردی سارد بوون

که‌چی نیگات ده‌کوڵی

بزه‌ت ئه‌ته‌قییییییی

تۆ له‌ گوڵه هێرۆیه‌ک ئه‌چووی

گشت ساته‌کان

                و ئێستاش هه‌ر گوڵی

که‌چی له‌ جۆری گه‌زیزه‌!

تۆ پێئه‌کنی

من شاد ده‌بمه‌وه‌

تۆ ده‌گری

من ده‌کولێمه‌وه‌

تۆ له‌ گه‌رمێن و من له‌ کوێستان

ته‌زووم له‌ سنوور(!) ئه‌توێته‌وه‌ و ناگا به‌ تۆ

ئازادی ....

         چوارچرا ...

                   میکائیل ....

                          کۆڵانه‌کانی هه‌رمه‌نیان .....

تاساوتاساو

خه‌مبار خه‌مبار

مات مات

کزکز

ئه‌ڕوانن له‌ نیگاتا و

دوایی نایا

ئه‌م خه‌ونه نه‌گبه‌ته‌

ئێستا له Facebook ا

له  Chatا

له  Smsا

چاوه‌ڕییت ئه‌که‌م و

دوایی نایا

ئه‌م خه‌ونه‌ نه‌گبه‌تییه‌

که‌چی من له‌ کوێستان

تۆش له‌ گه‌رمێن

ئاخ خخخخ  خ خ خ خ

گه‌ردوون چی کرد به‌سه‌رتا

لێت تێ ئه‌گه‌م

به‌ڕاست

ئه‌تخوێنمه‌وه‌

"کات" بابرده‌ڵه‌یه‌که‌ و به‌س

من، تۆ

دیسان له‌سه‌ر قه‌ڵایه‌ک!

دوایی نایا

ئه‌م خه‌ونه‌ نه‌گبه‌تییه‌

چاوه‌کانی ئاڕاڕات

به‌رز به‌رز نیگا ئه‌کا

پێیه‌کانی وان

هه‌نگاو هه‌نگاو به‌رگری ئه‌کا

مه‌ندییه‌تی گۆلی وان

زه‌ریا  زه‌ریا هاوار ئه‌کا

شێرناخ جه‌رگی سووتا

شه‌وه‌ شێعرێک به‌ به‌شداری هێندێک له‌ شاعیرانی هاوچه‌رخی کورد به‌ هاوکاری ئیداره‌ ئیرشادی شاری نه‌غه‌ده‌ به‌ڕێوه‌ ده‌چێ، ده‌رفه‌ت بۆ ناردنی به‌رهه‌م ۱۰/۸/۱۳۹۰هه‌تاوی.

تێبینی:

به‌شداری بۆ هه‌موو لایه‌ک ئازاده‌.
تکایه‌ ته‌نیا دوو به‌رهه‌م بنێرن.
بابه‌ته‌کانتان به‌ فۆنتی یونیکورد بێ و بۆ ئه‌و ئیمه‌یله‌ی بنێرن.
وێنه‌یه‌کی خۆتان و ژماره‌ی په‌یوه‌ندیشمان بۆ بنێرن.

naqadepoem@yahoo.com

www.naqadepoem.blogfa.com

مه‌ودات بڕی

ئه‌م شه‌وه‌ی که هه‌ر چی ئه‌ستێره‌ بوون

حه‌یرانت بوون....

 له‌ ڕاخوشینی گه‌شاوه‌ترین شتێک له‌ جنسی خۆڵ و ئاوه‌وه‌

مانگ و ئاسمان ڕێبوارێکیان ده‌دیت،

هه‌ر له‌ جنسی خۆڵ و ئاوه‌وه‌

ده‌وراده‌وری کاکێشان له‌م شه‌وه‌دا ئه‌ستێره‌ و نوور و شه‌به‌ق بوو

تۆ! ئه‌ی خۆشه‌ویست‌ترین بنیاده‌م...

ڕه‌نگین‌ترین شه‌وی ڕه‌شی هه‌موو ڕۆژگارت نه‌خشاند

ئێستگه‌ به‌ ئێستگه‌ی ئاسمان خۆت "پێشه‌وا"یه‌ک بووی

ساتی سارێژی شه‌وه‌ ژوانت دیاری کرد

فڕی فڕی به‌ هێزه‌وه‌

ورده‌ ورده‌ من چاوه‌ڕێت ئه‌که‌م

غه‌ریبیت ئه‌که‌م...

له‌ هه‌رچی هه‌ست و نستی ئه‌م کاکێشانه‌

خه‌به‌ر کرای،

ئارامیت له‌ دیالۆگێکی ڕاسته‌قینادا

 چ ڕاسته‌قینانه‌ خۆ ده‌نوێنێ

له‌م سه‌فه‌ره‌تدا سه‌روه‌ری ئه‌که‌ی

که‌ ڕوو له‌ بنار ئه‌که‌ی، پێده‌که‌نی، ده‌گری

له‌ حه‌قیقه‌تێک ئه‌چی

که‌ خوون ئه‌بیه‌وه‌ هه‌ر له‌ ڕاستییه‌ک ئه‌چی

هوون هوون ده‌گریت و ده‌گریم

ئاخ حه‌قیقه‌ته‌ ڕاسته‌قینه‌که‌م!

حه‌قیقه‌ته‌ ڕاسته‌قینه‌که‌م کۆترێکی سپی باڵ سووره‌

گه‌رمێن و کوێستان ده‌کا

هه‌رد و هه‌وا ئه‌کا

به‌حر و ویشکایی ئه‌کا

ئازادی و ڕاستی و ئاشتی

هه‌ر له‌ کۆتره‌ سپییه‌ باڵ سووره‌که‌ی من ده‌وه‌شێته‌وه‌

مێژوو مه‌ودامانی بڕی

که‌چی تۆ ڕۆیشتی

که‌چی ده‌سته‌شکاو مامه‌وه‌

غه‌ریبی دوو باڵه‌ سووره‌که‌ت ئه‌که‌م

غه‌ریبی دوو چاوه‌ قه‌ترانییه‌که‌ت ئه‌که‌م

غه‌ریبی غه‌ریبیت ئه‌که‌م

به‌ قوربان

بۆ بینینی ژماره‌ 6ی گۆڤاری هه‌ژێن به‌ شێوه‌ی pdf له‌سه‌ر ئه‌م لینکه‌ی خواره‌وه‌ کلیک بکه‌ن. به‌ هۆی قورس بوونی فایله‌که‌ چه‌ند خوله‌کێک کات پێویسته‌.

http://s1.picofile.com/file/6869014084/Hejen_Vol_06.zip.html

ئه‌نیستیتۆی کلتووری و هونه‌ری ئه‌ندێشه‌ی ئه‌حمه‌دی خانی له‌ چوارچێوه‌ی پاراستن و گه‌شه‌پێدانی کلتوور و ئه‌ده‌بی کوردی وه‌رزنامه‌یه‌کی تایبه‌ت به‌ ئه‌ده‌بیاتی کوردی بڵاو ده‌کاته‌وه‌. ئه‌م وه‌رزنامه‌ ئه‌ده‌بیه‌ که‌ به‌ هاوکاری نووسه‌ران و شاعیرانی کوردستانی ئێران چاپ ده‌کرێت، ئه‌ده‌بیات و وێژه‌ی کوردی ده‌خاته‌ به‌ر باس و لێکۆڵینه‌وه‌‌. کۆمیته‌ی ئه‌ده‌بی و به‌شی چاپه‌مه‌نی ئه‌نیستیتۆی خانی له‌ نوسه‌ران و دڵسۆزانی ئه‌ده‌بیاتی کوردی داوا ده‌کات بۆ به‌ڕێوه‌ بردنی ئه‌م پڕۆژه‌یه‌ به‌ ناردنی بابه‌ت و نوسراوه‌ و پێشکه‌ش کردنی تێبینی و پێشنیار یارمه‌تی ئه‌نیستیتۆی خانی بکه‌ن.
ئیمێلی گۆڤار: govari_xani@yahoo.com
ماڵپه‌ڕی خانی: www.xani-institute.com

"یه‌که‌مین فستیڤاڵی به‌رهه‌می شێعری خوێندکارانی کورد"

به‌ مه‌به‌ستی بلاوکردنه‌وه‌ی یه‌که‌مین دیوانی شێعری خوێندکارانی کوردی زانکۆکانی ئێران "
"دیوانی هاوپه‌یمانی خوێندکاران "

سه‌رنج:

-به‌رهه‌مه‌کان پاش وه‌رگرتن ، له‌لایان مامۆستایانی ئاکادێمیک و خه‌باتکارانی شێعر و وێژه‌ی کوردی هه‌ڵده‌سه‌نگێندرێت و به‌رهه‌می باش تر بۆ بڵاوکردنه‌وه‌ هه‌ڵده‌بژێریه‌ت .

-خاوه‌نی به‌رهه‌مه‌ هه‌ڵبژێردراوه‌کان له‌ لایان " ناوەندی هاوپەیمانی خوێندکارانی کوردی زانکۆکانی ئێران" وه‌ک رێزلێنان خه‌ڵات ده‌کرێت .

-هه‌ر خوێندکارێک ده‌توانێت ته‌نیا به‌رهه‌مێک (له‌گه‌ڵ وێنه‌ی خۆی دا) تا 2 لاپه‌ڕه‌ به‌ فۆنتی یونیکورد قه‌باره‌ی 14 ڕه‌وانه‌ی فستیڤاڵه‌که‌ بکات .

-بۆ زانیاری زیاتر و ناردنی به‌رهه‌مه‌کانتان ده‌توانن په‌یوه‌ندی به‌ لێژنه‌کانی "هاوپه‌یمانی" له‌ زانکۆکانتان بکه‌ن یان بام ناونیشانه‌وه‌ ڕه‌وانه‌ی بکه‌ن :

Email : hawpeymanixiwendkaranikurd@yahoo.com

Web :www.kurdstudent.gigta.com

دوایین ده‌رفه‌ت بۆ ناردنی به‌رهه‌مه‌کان : 30ی جۆزه‌ردانی 1390ی هه‌تاوی

من هه‌موو شه‌و خه‌ونێ ئه‌بینم

خه‌ونێک به درێژایی شه‌و

بیرم هاڵۆز ئه‌کا

به درێژایی شه‌و نوققمم ئه‌کا له‌ گێژاوی خۆی

له‌ خه‌ونم‌دا:

          منیان له‌ سێداره‌ دا                     

                            منیان کرده‌ سیاچاڵه‌وه‌

                                                منیان ته‌سلیم به‌ خاک کرد

بڵێی ته‌عبیری ئه‌م خه‌ونه‌م چ بێ؟!

بڵێی ڕازی مانه‌وه‌می پێ بێ؟!

له‌ خه‌ونم‌دا:

سه‌یرم کردی

پڕ به‌ دڵم

تۆ له شوێنێکی به‌رز بووی.

تۆ بیره‌وه‌ری ساڵیانی ته‌مه‌نمی

تۆ بیره‌وه‌ری چه‌ندین سه‌ده‌می

تۆ یه‌که‌م بارینی بارانی به‌هاری وڵاته‌که‌مت له‌ یاده‌

تۆ هه‌ناسه‌یه‌کی له‌ په‌رژینێکی قه‌ده‌غه‌دا

داخه‌که‌م....

تۆ ئێستا پیر بووی

که‌زیه‌ت سپی سپی له‌ به‌فر ئه‌چن

ئه‌مهه‌وێ خه‌ونێکی‌تر ببینم

درێـــــــــــــــژ درێـــــــــــــژ له‌ ته‌منت

سپی سپی له‌ که‌زیه‌ت

سه‌وز سه‌وز له‌ تاراکه‌ت

من خه‌وم دێ

تۆ له‌ شوێنی به‌رزی

تۆ بووکی به‌هاری کورده‌واری

تۆ هه‌وێنی شێعری دڵداری

ئای...ڕاکه‌.... ڕاکه‌ ڕاکه‌

هاتن تۆش له‌ سێداره‌ بده‌ن

ڕاکه.....

ئای دز...ئای دز...

تۆیان لێ دزیم

تۆیان لێ تاڵان کردم

میراتی سه‌دان ساڵه‌میان به با برد

داخه‌که‌م...

تۆشیان له‌ سێداره‌دا

ئه‌میان ڕازی مانه‌وه‌ت بوو؟!

ده‌ک به نه‌فره‌ت بی خه‌ون

من گه‌ره‌کم نییه‌ خه‌ون ببینم

که‌ چی هه‌ر خه‌ونووچکه‌ ئه‌مباته‌وه‌

بریا بۆ جارێکش خه‌ونم نه‌دیبا

من جارێکی نیشتمان خۆم دیتبا

نیشتمان؟!

نیشتمان من پیره‌دارێکی کرۆسکی ڕه‌قه‌

نیشتمانی من نه‌ خه‌ونه‌ نه‌ شتێکی سه‌یر

پیره‌ دارێکی کۆرسکی ڕه‌قه

دار

دار

داره‌ کرۆسێکی ڕه‌ق و ته‌ق

ئێستا شکوور من خه‌ون نابینم

به‌ینێکه‌ ڕه‌قم له‌ هه‌ر چی خه‌ون و خه‌ونووچکه‌ و وێژینگ وسه‌رخه‌و و باوێشکه‌

به‌ینێکه‌ بیر و هزرم مردنه‌

ئه‌و کات نه‌ خه‌ون ئه‌بینم

نه‌ نیشتمانێک شک ئه‌بم!

گه‌ره‌کمه‌ بمرم

ئای مردن

                             چه‌نده‌ خۆشی

                             ڕه‌ش بپۆشی

خه‌فه‌ت دڵی کرمێ کردووم

بۆسۆی خسته‌ هه‌ناومه‌وه‌

ببوورن

لێم تێک چوو بمرم !

جه‌ژنی نه‌ورۆز و هاتنی سه‌ری ساڵی نوێ پیرۆز بێت.

فه‌رهه‌نگی ئاوایی‌یه‌کانی مه‌هاباد به چاپ گه‌یشت.

فه‌رهه‌نگی ئاوایی‌یه‌کانی مه‌هاباد به چاپ گه‌یشت. ئه‌م فه‌رهه‌نگه له خۆگری حه‌وت به‌شی کورته مێژوویه‌کی شاری مه‌هاباد، ئاواییه‌کان، فۆلکلۆر، شایی و شین، ژیاننامه، ئاماروئه‌ژمار و فۆتۆگڕافه که نووسه‌رانی ئه‌م فه‌رهه‌نگه  (هه‌رمان وه‌تمانی و زانکۆ خه‌لیفه) به شێوه‌یه‌کی چڕوپڕ پڕژاونه‌ته‌ سه‌ر که‌لین و قوژبنه‌کانی نه‌نووسراوه‌ی ئاوایی‌یه‌کانی مه‌هاباد، ئه‌م فه‌رهه‌نگه له چوار سه‌د لاپه‌ڕدا به ماوه‌ی سێ ساڵ کاری له‌ سه‌ر کراوه و ئێستا که‌وتۆته به‌ر دیدی خوێنه‌ران.

ناوه‌ندی بڵاو کردنه‌وه:

سنوور

سنوور

دڵی من زێده‌تر بریندار ده‌کا

جا چ کچه‌ جیران بێ و

چ تێل دروو!

  ******

جێژوان

له‌م شه‌وه‌ زه‌نگه‌دا

من و تۆین ....

ده‌وه‌ره‌ با

نیشتمان به‌سه‌رمان‌دا

نه‌ڕووخێ!

     *****

ماچ و ئاڵا

چاوت ترووسکه‌ی

ماچ و

شه‌کانه‌وه‌ی ئاڵایه‌ک ده‌دا

پیرۆزه‌ ئه‌م سه‌رکه‌وتنه‌!

           *******

باوه‌ش

ماوه‌یه‌که‌

له‌ دوای که‌مێک باوه‌شی به‌یانیان‌دا

خه‌و ده‌مباته‌وه

‌ تا سبه‌ی!

               ******

ته‌مه‌نی تێپه‌ڕ بوون

نایه‌ته‌وه‌ بیرم

ره‌نگه‌ هێنده‌ له‌ ته‌مه‌نی تێپه‌ڕ بوون نه‌گوزه‌رابێ

من شێت و چاوه‌روانی ئه‌و ساته‌م

بێیه‌وه‌ شه‌قام

که‌چی کۆلانمان بۆم به‌ست بێ و

حه‌وشه‌شمان کاول!

       *******

خه‌ون

ماوه‌یه‌که‌

خه‌ون به‌ ده‌رگای ماڵتان وه‌ده‌بینم

خه‌ون به‌ ده‌لاقه‌ی ژووره‌که‌ت وه‌ده‌بینم

خه‌ون به‌ داره‌ رایه‌ڵی میچی ژووره‌که‌ت وه‌ده‌بینم

جا من خه‌وه‌ن به‌ کوێت وه‌نا بینم!؟

به‌ر له‌وه‌ی ببیه‌ ئاسکی هه‌تاو و
مه‌رهه‌مێ
به‌ر له‌وه‌ی به‌ باڵات هه‌ڵبڵێم و
سڵاوێ
پێش له‌ هاتنت و
دۆزینه‌وه‌ی رووخسارت له‌ تیشکی هاوێنه‌
و به‌ر له‌م ساته‌ بێده‌نگییه‌
           ده‌نگت
           ره‌نگت
                       مه‌شاره‌وه‌ له‌ من و
                        مه‌دزه‌وه‌ له‌ تیشکی هاوێنه‌ و
                         تروسکه‌ تروسکی چاوی کانی
من ....؟!
من که‌ سه‌رداری شار نیم
من که‌ پۆلیسی سه‌ر شه‌قام نیم
کانی ....؟!
کانی که‌ نه‌ به‌حری گێژاوی ئه‌م خه‌ڵکه‌یه‌ و
نه‌ شاڵاوی زامی دڵی پڕ له‌ کوڵی میلله‌ت!
خۆزگه‌ زانیبات ئه‌مڕۆ من و کانی داخدارین
ئه‌مڕۆ پرسه‌ و ماته‌مینی خاکه‌ و
شین و گابۆڕی درخته‌کان
تۆ بڵه‌ی بکووژ هه‌تاو بێ؟
تۆ بڵه‌ی زریان یا پیره‌ شه‌ماڵ بێ؟
تۆ بڵه‌ی ده‌نگی شکانی هاوێنه‌ و شانه‌ و کلچۆک و درزیله‌ و کرمه‌ک له‌ سه‌ر کانی نه‌گاته‌ گوێی مردووی هه‌رد؟
ئیتر هه‌رگیز بڕوا مه‌که‌
هه‌رد ماته‌ مات
ئه‌مجاره‌یان ده‌نگت، ڕه‌نگت بده‌ نیشان
به‌ڵێن بێت دوایین داوای من و کانییه‌
من و بیره‌وه‌ری‌ به‌ ئاکام نه‌گه‌یشتووی هه‌ردی مردوویه‌
ئیتر نه‌ شێعرێک له‌ ده‌می من ده‌بیسی و
نه‌ کانی به‌ زوڵاڵ و نه‌ هه‌رد به‌ پته‌وی جاران دێنیه‌وه‌ یاد
که‌وا بوو ئه‌مجاره‌یان له‌ سه‌ر سینگی هه‌ردی مردوو
هه‌ردی جوانه‌مه‌رگ
هه‌ردی له‌ خوێن گه‌وزاو
ده‌سته‌ گوڵێک بچنه‌ و
هیچ مه‌ترسه‌،
من ره‌قم له‌ هه‌ڵمیسینی گوڵی سیس و مردوو نییه‌
به‌س زووکه‌ و وه‌ره‌
 پێ توند بخه‌ سه‌ر سینگی هه‌رد و
ته‌نیاتر له‌ ده‌نگی شه‌و و ماسی
بگه‌ کانی
       بگه‌ هه‌رد
               بگه‌ من.

چاوەکانت دا به دەست "با"
بسکەکانت
               لێوەکانت
                           هەناسەکانت
گشتیان بۆنی "با"یان لێدێت

شپرزەی کردوویە "با"
له خۆتی یاخی کردوویە "با"
"با" کارەگەری تەواوی بە سەرتا هەیە
پەلکێشی کردوویە "با"
باڵاتی بردووە "با"

وەرە بە با بڵێ:

لێت گەڕی
              نە با دەدەورت گەڕێ
                                       نە تیتۆڵت دادڕێ
                                                            نه گۆشت، تا سەری ئێسقانت هەڵدڕێ
                                                            نەبا دەفتەری شێعری منیش بدڕێ

دەوە رە بڵێ:

                         دەستم لە کۆڵ کەوە "با"
                         بابتوانم تەنیا نەفەسێ، 
                                     تەنیا هەواڵێ،

بنێرمە ئەوان ......
کە باڵندن..........

     دەبن
              دەژین
                        کۆچی گەرمێن دەکەن
                                                       کۆچی کوێستان دەکەن و 
                                                                                           کۆچ دەکەن

بڵێ:

 بابتوانم بۆ یەکجار دراوسێ
                                      هاو نەفەسێ
                                                         بابگرم هەڵاڵەی بەختی خۆم لە دەم گوڵێ

چاوەکانت مەدە دەست "با"
دەستەکانت با بۆنی گەردەلوول نەدەن
بسکەکانت با شەماڵی و زریانی نەبن
لێوەکانت تامی وەعدەی "با" نەدەن
هەناسەکانت دەنگی هاشە و ویزه نەدەن

وەرەوە
             بە هەتاو بڵێ:
                                  ئەو "با"یەی کە تۆی لێ ستاندم
                                  هەناسەتی برد بۆ نێو هەورەکان
                                  ئەدمی کردی لە نوقمایی زەریاکان
                                  هەڵی داشتی بۆ نێو زەوی و شێوەردەکان
                                  یا حاشاری دای لە منی بەستە زمان
        بەرەوە
                    بەرەوە

قەیدی ناکا بەس وەرەوە
خۆت حاشار مەدە لە چاوی شەو
شەو ڕەنگی پەپوولە نییە
شەو فێنکایی ساڵانی نییە
شەو بە کێوە زامی من

ئازیز
               دڵ مەگۆڕە
                              چاو ببڕکێنە
                                                جووڵە مەکە
                                                                            "با" بە گژت دادێ
                                                                            "با" پێخواسە، شارت بە سەردا دەڕووخێنێ
                                                                            "با" ڕەشە، شەوت بەسەر دێنێ

شەو .... !
شەو .....!؟
شەو ترپەی لاقی هەردووکمانی ناسی
دای لە هەڵڵا ...
ئاخر شەو کوڕی بایە
شەو نەوەی گەردەلوولە
شەو پشتاوپشت دەگەڕێتەوە ئەهریمەن

یاری شەو ئەم ڕۆژانە "ڕنوو"یە
ئازیزم ....
              هیچ دەزانی یەکەم ڕازداری عەشقی مۆم ڕنوو بوو؟
              ئەوەی مۆمی کوژاندەوە بۆ قوربانی شەو ڕنوو بوو؟
ئای ڕنوو ...
ئای قوربانیە سەر شێتەکەی شەوی ڕەش
ببوورە ...
با ڕنوو تێکەڵی ئەم "شەونامە"یە نەکەین
ڕنوو پیرۆزە، کە "با" لێی گەڕێ
ڕنوو هێمایە، کە هەورە تریشقە تێمیسکی پێ نەکات

ئازیزم...
هیچ دەزانی
                   "خەو"یش زادەی شەوە؟
                                                     بەستەڵەکە، ساردە، سووکە؟
خەو چاوەکانتی لە من حاشار دا....
خەو خەونی دابڕانی تۆی پێوەدیم
خەو بە یەکجاری تۆی دا بە دەست ڕنوو
                            دا بە دەست شەو
                            دا بەدەست گەردەلوول
                            دا  بەدەست ئەهریمەن

دەوەرە بە حەیران ....
                               چاوەکانت خەو ڕاویان نەکات
                                             دڵت شەوی بەسەر نەیەت
                                                    هەستت گەردەلوول نەیبات
                                                                ئەهریمەن، بە باڵات فێر نەبێت..

                             ئیتر کاتی خەوە ....
                             خەو دات نەگرێ....
                                                            بە حەیران!

زانکۆ خەلیفە 24ی ڕەشەمێ 88 - مەهاباد

له‌م پاییزه‌ هه‌واڵه دا

چێشتانێک هاوده‌می خه‌یاڵێکم، که‌

داماوتر له‌ ده‌نگی زیقه‌ی تازه‌ بووکێک  و                                                                                ده‌نگۆتر له هووریای پیاو بوونی کوڕێکه        

له‌م بێ چوارچێوه‌ی چێشتاناندا:                

کوڕێک، دایکێک، باوکێک و ده‌ ئاکامدا شۆخێک
شوێن:
           هه‌ر شوێن یا مه‌ڵبه‌ندێ ....

           یا خوود له‌ شوێنێک ده‌کرێ چیاش، داریش، زه‌ریاش، لووتکه‌ش ببێت

به‌و مه‌رجه‌ی:
              چه‌ند هه‌نگاو قووڵتر له‌ دڵی ساردی هه‌رد بێت یاکوو نه‌بێت
هه‌ڵبه‌ت، ته‌مه‌نیش بۆی هه‌یه‌ خولیای چرکه‌یه‌کی‌تر بێت
له‌م ئێواره‌ شێعره‌دا،
گه‌ڵاکان به‌په‌له‌ترن نین له هاتنی وه‌رزه نافه‌رمیه‌کان
شۆخێک هه‌موو شه‌وانی هه‌ینی سێ نووکه لێده‌دا:
1-  پاییز بووکی ده‌وێزمه‌ی خۆرهه‌ڵات نییه‌.  
2-  پاییز سه‌ره‌تایی ڕامووسه‌ فه‌رمیه‌کانه‌.
3-  پاییز ڕاسته‌قینه‌تره‌ له‌ باڵام.

   ئه‌و به‌ درێژایی ڕۆژ شه‌و ده‌نوێنێ و

لایی لایی بۆ ئه‌ستێره‌کانی سه‌ربانیان ده‌کات

کوڕێک له‌ ئۆتۆپیای پیاوه‌تی خۆیدا

سێ جار دایکی له‌ وێنه‌یه‌کی بێ چوارچێوه‌دا ده‌بینێ

 که‌ باوکی باوه‌شی به‌ سه‌ر داگرتووه

پاییز، چ گه‌رمێن و کوێستانێک ده‌کات به‌ گه‌ڵا هه‌مه‌ڕه‌نگه‌کان
بیر که‌وه‌ پاییز
بۆ ماوه‌یه‌ک بیر که‌وه‌ پاییز
باوکێک له‌م به‌ری شه‌قام پێده‌که‌نێ
باوکێک له‌ یه‌که‌مین شه‌قام تێپه‌ڕ ده‌بێ
باوکێک به‌ڵکوو هه‌رگیز تێپه‌ڕ نه‌بێت، پاییز! ...

                                                                                                        زانکۆ  خه‌لیفه

                                                                                                           ۱۳۸۸/۰۶/۲۹   

سلام دوستان جا دارد تشکر و قدر دانی خویش را از استاد گرامی جناب سید اسماعیل برزنجی اعلام نمایم که زحمت ترجمه شعر "ته‌رمی ونی تۆ" کشیدند. ( شعر "ته‌رمی ونی تۆ" مطلب قبلی است )

ترجمه شعر " ته‌رمی ونی تۆ "  اثر زانکو خلیفه

مترجم سید اسماعیل برزنجی

پیکر بی جان گم شده ات

در هیاهوی غریو پاسدار شب

هجوم کابوس

سالیان دور خوابهای قاصدک

در بیدار باشی بی دریغ ،

مه آلود گردباد و

عزم راسخ به سکون

آه ...

به کدامین فلچه ی حس تصویرت کنم

که در تقدیر تیتر هیچ اعلامی

مکتوب نیست ،

کردار این خواب ،

که از سرخ راهها گذشته است و

شانه به شانه تنهایی شب نیز نمی زند

به لالایی کدامین ترانه از گلوی سرزمین " جاف " ها

به خواب نازت کنم رهنمون

فریادت ، گاته ای که قله به قله می سرایمش

ته صدای ساده ای ، در پندارهای کوه

آه ...

فرزندم

فرزند نگرفته پایم

ای هرم نفسهای زندگی ،

در شریان بودنم

در سپیده ی صبحی طنین ‎زمزمه ای بودی

مک نزده به پستان مادری تشنه ، هنوز

بانگ تکبیری که خود به گوشت خواندم

و تو از سحر ، اندکی آنسوترک

فرو رفته در غبار

نامت ، نام شیفته ای

که بر سینه این ترانه

حک شده بود

و درگاه نبودی ،

هنگامی

که در انتظار لبخندت

کوه و دشت ،

درخت و باغ و جنگل ،

جالیز و چینه ها ،

به صف

فرزند نگرفته پایم

برای گاه مژده ی کوچ

به جلوگاه جلوه ات

پا به رد پای می نهیم

که بوی تبارت

در تصویر عریان آن جاری ،

تا به این تابوت بسپاریم

پیکر بی جان بر منظرگاهمان نا پیدا

که این شماره کردنها در انجام است و

تو پروانه ،

این سروده نیز کفن از هم دریده ات

11/05/1388

ساڵیانێکه خه‌ونی په‌پووله‌ پاییزه‌کان

        له هه‌ڵمه‌تی کامووسه‌کان

              بێ ده‌رفه‌تانه ، هه‌ستم ئه‌داته‌وه

گه‌رده‌لوولی مژاوی ، داسه‌پاوتر

        له ده‌نگی زرمه زرمی پۆستاڵی شه‌وێک .........

ئاخ ......

   که ناتوانم بتگونجێنم

            له دێڕی هیچ ڕاگه‌یاندنێک

خه‌ونی حه‌رامی ئه‌م کرده‌وه‌

        خۆ له ته‌نیایی شه‌ویش نادات

به چ هه‌ستێ له‌ سه‌رت بدوێم ؟

به‌ کام فۆلکلۆری جافایه‌تی بتلاوێنمه‌وه‌ ؟

هاوارت ، ئه‌م هۆره‌یه‌ که چیا ، چیا ئه‌یهۆنمه‌وه‌

که‌چی چیاش پێی ده‌نگێکی ئاسایی‌یه !!

ئاخ .....

               کۆرپه‌که‌م

                         کۆرپه‌ ساوایه‌که‌م

                                           نێوی دڵه‌که‌م

له کازیوه‌ی سبحه‌ینان بیستمی

         هێشتا فرچکت نه‌گرتبوو

                  به‌ ژه‌کی مه‌مکی دایکێکی تینوو

                                  خۆم بانگم به‌ گوێدا خوێندی

که‌ چی تۆش ، چێشتانان لێم بــزر بووی

ناوت ، ناوی دڵداری ئه‌م هۆنراوه‌یه‌ بوو ،

 تۆ له کاتێک بزر بووی ........

که‌ گیا و گوڵ و دار و ده‌وه‌ن و باخ و بێستان و په‌رژین و ......

چاوه‌ڕوانی سیله بزه‌ی تۆ بوون

نێوی دڵه‌که‌م

           ئه‌م ژماردنه‌ش ڕوو ده‌ کۆتایی‌یه ، تا

ته‌رمی ونت بنێن له‌م دار بازه‌له و

      شه‌وقی دیتنی خۆ و خێڵه‌که‌ت هه‌ڵده‌گرین

            بۆ کاتی مزگێنی کۆچمان

که تۆ په‌پووله‌ی و

ئه‌م هۆنراوه‌یه‌ش کفنی دڕاوت.......

زانکۆ خەلیفە  ۲۱ /۱۲/۸۶  مه هاباد

 له یه‌که‌مین په‌یاسه‌مان

کۆڵان بوو به شار

شه‌قام بوو به پێخه‌ف

شاریش له نه‌گبه‌تیان فــــــــڕی

سه‌رمان به‌رز کرده‌وه له کانگای شه‌به‌ق

دڵمان خۆی ئه‌خوارده‌وه

تۆش .......

گه‌ریده‌ی ده‌ورانی زامی و

منیش له ڕاهاتنی تۆوه شێواترم

به‌رده‌وام ده‌ڕوانین لێک

تۆ ون ده‌بی له تارمایی شێوان

ئه‌دۆزمه‌وه

ون ئه‌بیه‌وه

ئه‌دۆزمه‌وه

باران دامان ده‌بــــڕی لێک

بەر له خۆر ئاوابوونی زەمان و

‌وچانی سارەوانی نەهێنیەکان

لە پێش چەخماخەی بریسکەکان و

ڕەهێڵەی بارانی بە کژ دا چوو

هاتمەوه بۆ .....

کۆڵانی خاتر جەمیتان

بێ زیقەتر له جاران

پێتان دا دەڕوانم

تا مناڵانی حەوشه و

تەنانەت تا ئەو سەری دارستانەکەش .....

ئەی نابینن گەردەلوولی هەرووژم

گەڕلاوێژەی هەرێم دەدات ؟

چ گاڵته و گەپێکه گه‌ردوون

که سپه‌ینان چاو ده‌ترووکێنی

نا ....نا..... چڕکەی سەر لێشێواو منم من

له خەیاڵ ..

خۆزگە مناڵانی حەوشەش بیریان دەکردەوە

تا منیش لاویه‌تیم دابا دەس گژە باااااااااااا و

ببام بە جوان سواری خاتر جەمی

ئاخ .... کە بێ حەیایت منی کوشتوه

ئەی کێوەکەی گاڵتە و گەپ ، لە دەروون

ئەی له من خۆشەویستر لە خۆت

مناڵانی حەوشەش ....

دەستەمۆ دەستەمۆ له هەبوون

من شەرت پەڕیوی کام ئاغا بووم

کە بنکەی سپەینانت بەهار بەند بووووو ؟

بێر دۆشی کام ئاغا بووی

ئەی لە خۆت خۆشەویستر له من

ئێستاش .......

بووکه سوورەکەی دانی ئێوارانی

که هەموو چێشتانان زێـــڕ وشانتە و

پێخەڤت تەڕتره لە خۆت

ئەی تێکەڵاوی ڕەشبەڵەک ..

گاڵتەتر له ئەوین خۆتی خۆت

مناڵانی حەوشەش ...

چ ڕاوڕاوێنێکیانە بە دار ئەسپەکە

‌قەمچیان گەڕەڵاوێژەی هەرێم

ڕکێفیان گەردەلوولی هەرووژمه

من هاتمەوە ....

             بەر لە گیرانی خۆر و

                        خەرمانەی مانگی سپەینان

                                                   بەر لە تۆش !

زانکۆ خەلیفە - مەهاباد ( 28ی ڕه‌زبه‌ر-2708 کوردی ) 

له بانگهێشتی وه‌رزی ساڵه‌وه

گه‌ڕۆکترین وشه‌ی پێخواس

له شه‌ق نه‌شکاوی ڕوومه‌تی کاڵ

میوان ده‌بوو

ئه‌و جاریش بۆی ده‌دوا

زه‌ر‌‌یــــا ،

تیشک ،

بــــڕوا ،

دوا جاریش هیــوا

له هاتنی

ئاشتیــترین ڕه‌هێڵه‌ی دوو پاتی باران

زه‌ریا نه‌خشا و لیپتر له جاران خووسا

 تیشکاوێژی هه‌تاو چ چراخانێ بوو ...

تا قه‌ڵه‌شینی ته‌ختی به‌رده‌وه

خۆشی بوو به میرئاوی زه‌ریا

له گه‌ڕیانی گوڵه به‌ڕۆژه‌ی هورووژم

تا کۆچه‌رترین مه‌لی نه‌گه‌ڕاوه

له حه‌سته‌می لووتکه

له ژێــر هه‌ڵۆڵه تراوکه به‌ردێ

له هه‌ر قووچ بنێ و

ئێستاش دراوسێتم گه‌وره‌م !